Gỏi cá nhệch Ninh Bình, một món ăn đỉnh danh của cố đô xưa được cho có nguồn gốc từ huyện Kim Sơn nhưng cũng có thể ở nơi khác. Hiện nay có rất nhiều thông tin cho rằng, nguồn gốc của món ăn đến từ Nga Sơn, Thanh Hóa. Cũng có nguồn đưa tin gỏi cá nhệch xuất thân từ Nam Định.
Được gọi với cái tên món gỏi, nhưng gỏi cá nhệch Ninh Bình lại là một món ăn có cách chế biến vô cùng kỳ công và phức tạp. Không nói đến những nguyên liệu khác, cá nhệch cái tên chính trong món ăn cũng không dễ tìm thấy chút nào.
Cá nhệch thuộc sinh vật có thể sống ở nước mặn lẫn nước lợ, thân hình khá giống lươn nhưng không phải. Cá nhệch nước mặn thường to hơn cá nhệch nước ngọt. Loài cá có sức khỏe rất tốt, da trơn tụt lại vùng quẩy vô cùng mạnh mẽ khi bị bắt. Để bắt được cá nhệch, ngư dân phải có dụng cụ chuyên dụng và chìm mình trong nước nhiều giờ liền. Vì vậy giá cá khá đắt.
Nguyên liệu chính không thể thiếu trong món ăn là có nhệch. Vì gỏi cá nhệch Ninh Bình là một món ăn tái, cá nhệch trước khi chế biến phải đảm được độ tươi và còn sống. Nếu cá nhệch ngợp trước khi chế biến, hương vị món ăn sẽ không được thể hiện theo cách trọn vẹn. Đôi khi thịt còn hôi khiến du khách không thể thưởng thức.
Phần tiếp theo chính là thính (gạo được gan và dã nghiễn). Thính được rắc lên cá nhệch sau khi cắt lát giúp thịt thơm hơn. Nếu nói cá nhệch là linh hồn của món ăn, thì các loại rau chính là xương sống. Gỏi cá nhệch được ăn kèm với rất nhiều loại rau. Đó có thể là rau rừng, rau dại, thảo được.
Những loại rau tạo hương dậy mùi như: Sả, hành tím, củ riềng… cũng không thể thiếu. Cuối cùng là chẻo hoặc nước chấm. Chẻo là phần nước chấm được nấu từ xương của cá nhệch. Phải có chẻo thì du khách mới có thể thưởng thức được tinh hoa của món ăn.
Sở dĩ nói gỏi cá nhệch Ninh Bình là một món ăn cầu kỳ vì giai đoạn sơ chế cá nhệch không dễ chút nào. Bởi người làm cần phải lóc thịt, da và xương của cá nhệch ra. Trong quá trình này, người thực hiện cần là một đầu bếp kỹ năng sử dụng dao tốt và dày dặn kinh nghiệm. Nếu không phần thịt cá được lóc sẽ không nguyên vẹn, thậm chí còn sót xương bên trong.
Khi đã lóc và cắt thịt cá thành những sợi nhỏ xong, kế tiếp người làm trộn thịt vào các loại gia vị, rau mùi và thính gạo. Thính làm thịt cá nhệch dậy hương và thơm hơn, khi ăn vào du khách sẽ cảm thấy sự bùi bùi, béo béo và ngọt thịt của cá cùng các nguyên liệu. Chuẩn bị xong thịt cá, đầu bếp sẽ cho dấm vào gỏi. Dấm phải thuộc loại đặc sệt không chảy tay, và có màu đỏ.
Phần xương của cá nhệch được dùng để làm chẻo. Khi nấu chẻo, đầu bếp phải bỏ thêm vào trứng gà, mẻ chua, thịt… đun tới khi dung dịch chuyển sang màu đỏ, đậm đà và hơi sệt. Cuối cùng du khách chuẩn bị các loại rau mùi và rau rừng liền có thể thưởng thức món gỏi cá nhệch Ninh Bình.
Cách ăn gỏi cá nhệch thường sẽ khác với những loại gỏi khác. Du khách cần phải lấy lá của loại rau có kích thước lớn nhất, cuốn nó lại thành một cái phễu. Sau đó du khách lần lượt bỏ các loại rau nhỏ khác vào, thịt cá nhệch, rừng, củ riềng, xả ớt. Cuối cùng thêm một ít chẻo lên phễu là có thể ăn được.
Hương vị mà gỏi cá nhệch mang lại cho thực khách thật sự rất phong phú. Chỉ trong một món ăn, du khách có thể cảm thấy vị chát của rau rừng, cay nồng của ớt, sả, củ riềng và hành tím. Tiếp đến là sự ngọt thanh, béo ngậy và chua chua của cá nhệch được tẩm ướp được phủ chẻo.
Tất cả những hương vị trên đã hòa lại và bùng nổ trong miệng thực khách, mang lại một trải nghiệm ẩm thực Ninh Bình cực kỳ độc đáo. Món gỏi cá nhệch Ninh Bình đòi hỏi người thưởng thức phải sành ăn, có thể ăn các món thịt tái. Gỏi cá nhệch mang tới một khoảnh khắc ăn uống mà rất nhiều du khách phải thốt lên thật không thể quên và rất thèm hương vị ấy mỗi khi xa.
Có lẽ gỏi cá nhệch Ninh Bình là một trong số những món ăn mà du khách không nên tự làm tại nhà. Như đã tìm hiểu, trong khâu sơ chế cá nhệch đòi hỏi rất nhiều kỹ năng và thao tác khéo léo từ người thực hiện. Nếu du khách là người có khả năng dùng dao và kỹ năng bếp núp chuyên nghiệp thì việc này không khó.
Nhưng đổi lại người bình thường, thịt cá nhệch trong quá trình lóc rất có thể bị nhàu nát, thịt còn sót xương tạo ra nguy hiểm trong quá trình thưởng thức. Ngoài ra, công đoạn nấu chẻo cũng cần được tìm hiểu kỹ càng, làm đúng công thức mới ra được hương vị chính thống của gỏi cá nhệch.
Với những điều trên, du khách không nên thử chế biến món gỏi này ngay tại nhà. Du khách có thể lựa chọn tìm kiếm những hàng quán, chuyên làm gỏi cá nhệch Ninh Bình để đảm bảo hương vị món ăn được vẹn toàn.
Theo tìm hiểu, cá nhệch là một sinh vật có lối sống lành mạnh, không ăn tạp thịt lại ngon và ngọt. Cách bắt cá nhệch cũng khó nên giá một kg đã giao động từ 500.000 VNĐ - 700.000 VNĐ. Thịt cá nhệch sau khi được chế biến, làm thành gỏi chắc chắn sẽ đắt hơn chứ không thể rẻ.
Mỗi suất ăn gỏi cá nhệch Ninh Bình dành cho 3 đến 5 người sẽ giao động từ 300.000 VNĐ - 500.000 VNĐ. Dù giá cả có hơi cao, nhưng hương vị mà gỏi cá nhệch mang lại thực sự rất đáng. Du khách nên thử được chìm đắm trong sự bùng nổ hương vị của món gỏi cá nhệch nếu có dịp ghé qua Ninh Bình.
Một suất gỏi cá nhệch Ninh Bình thường không rẻ, điều này làm nhiều du khách quan ngại việc không tìm thấy quán ăn ngon, tạo ra việc lãng phí chi phí. Nhưng du khách có thể yên tâm bỏ qua điều đó khi đến thưởng thức gỏi cá nhệch tại những quán ăn như sau:
Nhà hàng Gỏi Chức: Nhà hàng Gỏi Chức được đánh giá khá tốt từ những du khách đã từng ăn thử món gỏi của quán. Quán nằm ở địa chỉ thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. Với những du khách ở tại khu vực miền Bắc gần Ninh Bình, nhà hàng có thể gửi món ăn tới tận nhà.
Nhà hàng Vũ Bảo: Nhiều du khách không ngại bảo rằng ăn gỏi ở Vũ Bảo là chuẩn nhất khi đã trải nghiệm dịch vụ tại quán. Quán có hai tầng lầu view gần hồ, nếu ghé quán lúc chiều tà du khách sẽ được ngắm cảnh hoàng hôn say đắm lòng người. Quán ở địa chỉ thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình.
Nhà hàng Tính Gỏi: Một trong số điểm ăn gỏi cá nhệch Ninh Bình mà du khách có thể tin tưởng là Tính Gỏi. Gỏi cá nhệch của quán cũng được mọi người đánh giá cao về mặt hương vị và chất lượng. Du khách có thể thưởng thức món ăn của quán ở số 248 Ngô Gia Tự, Ninh Bình.
Tổng kết
Gỏi cá nhệch Ninh Bình được cho là tinh túy ẩm thực vùng đất cố đô khi có cả sự cầu kỳ lẫn ngon miệng làm bao du khách nhớ mãi. Sự cay cay, ngọt thịt, béo béo cùng hàng loạt những hương vị khác hòa nguyện vào nhau buộc thực khách phải tấm tắc khen ngợi và muốn ăn thêm phễu gỏi tiếp theo. Vì vậy, đừng bỏ qua gỏi cá nhệch nếu du khách tới với Ninh Bình nhé.
Nguồn: Phố Cổ Hoa Lư
Link nội dung: https://phocohoalu.net/goi-ca-nhech-ninh-binh-a89.html